Ý nghĩa tên trái cây trong mâm ngũ quả ngày Tết

Tết đến xuân về ai cũng nô nức đoán chờ mùa xuân, cùng với thịt kho tàu thì mâu ngũ quả cũng là một phần không thể thiếu. Tùy vào mỗi vùng và mỗi gia đình thì mâm ngũ quả cũng khác nhau. Nhưng vẫn theo một câu nói truyền miệng từ xưa giờ là ” Cầu Dừa Đủ Xài “, đây được xem là những trái cơ bản cho mâm ngủ quả ngày tết.

Các loại trái cây thường được chưng trong mâm ngũ quả ngày tết là:

• Quả Dừa: Đây là loại quả rất nổi tiếng về độ thanh mát lợi tiểu, cùng với đó là nguyên liệu cho rất nhiều món bánh ngon. Trái dừa cũng là nguyên liêu cho công nghiệp… Với tên là ” dừa”, dân gian đọc trại thành từ ” vừa” để thành nghĩa trong câu.
• Đu Đủ: Đây là một loại quả vô cùng bổ dưỡng, với 80% là nước, còn lại là đường và một số chất béo. Đu đủ chính giúp tiêu hóa thức ăn, trị táo bón,… Về lợi ích sức khỏe, đây là loại trái cây nên bổ sung vào thực đơn hàng ngày. Dân gian lấy chữ “đủ” trong ” đu đủ” để ghép vào câu cho ý nghĩa.

• Xoài: đây là loại quả nhiệc đới có tính ngọt dịu rất đặc trưng, xoài giàu vitamin đặt biệc là viatmin C. Có rất nhiều loại xoài ăn chín và ăn sống, những trái xoài chọn cúng không sẹo, nếu xoài chín nên chọn trái chín vàng, không dập. Nếu là xoài sống chọn trái không ám đen.

• Mãng cầu: đây là loại quá rất phổ biến ở các vùng quê, ít gặp ở các đô thị, vì vậy có một số gia đình chưng mãng cầu na thay thế. Mãng cầu tại quê mình còn gọi là mãng cầu gai; trái thon dài, to và có gai mềm bao quanh. Trái có gần như quanh năm, vị chua là chủ yếu ( nhưng chín có vị ngọt nhẹ). Gần tết người dân sẻ cho thụ phấn để dón bán dịp tết nên cũng khá dễ tìm.

• Quả sung: đây là loại quả rừng, trước kia không ai trồng, thường mọc dại. Tụi trẻ như mình khi nhỏ hay hái loại quả này ăn, quả có cơm mỏng, thịt quả có vị ngọt. Với cái tên của mình, dân gian đã thêm loại quả này vào mâm ngũ quả để hoàn thành câu ” cầu dừa đủ xai sung túc” để dân lên tổ tiên mong cầu nhiều điều tốt đẹp cho năm mới. 

• Nãi chuối xanh: với màu xanh của nãi chuối tượng trưng cho sự xanh tốt của hoa cỏ mùa xuân, mang những điều tốt lành và may mắn ( theo quan niệm của dân gian Bắc bộ). Ngoài ra, theo quan niệm của dân gian Bắc bộ hình ảnh nãi chuối hướng lên như bàn tay hứng lộc trời nên đây cũng là lý do loại quả này luôn nằm trên mâm ngũ quả.

• Quả Phật thủ: như tên gọi của mình, quả Phật thủ với màu vàng đặc trưng đã là một loại quả không thể thiếu trong các mâm ngũ quả ( với màu vàng đem lại may mắn nên luôn được ưu tiên). Với bàn tay Phật hướng lên trên, mọi người luôn mong cầu được nhận lộc trời và ban phúc.

• Quả bưởi: Với màu xanh cùng hình dáng tròn của mình, dân gian quan niệm đây là sự viên mãng và thịnh vượn cho gia chủ.

• Quả lựa: Không chỉ có ngoại hình đẹp mà quả lựu có rất nhiều hạt, theo quan niệm đây là sự sinh sôi nãy nở. Khi chưng lên mâm ngũ quả gia chủ mong cầu con đàn cháu đống. 

• Dưa hấu: Với màu xanh tượng trưng cho sự xinh sôi nãy nở, ruột màu đỏ tượng trưng cho may mắn, tài lộc. Dưa hấu là loại trái câu không thể thiếu trong dịp tết của mỗi gia đình. Ngoài ra, dưa hấu mọng nước, vị ngọt là trái cây được rất nhiều người ưa chuộng nên cũng dùng rất nhiều trong việc đãi khách đến chơi nhà.

Trên đây là những loại trái cây mình thấy được rất nhiều gia đình chưng trên mâm ngũ quả. Còn rất nhiều loại trái cây khác cũng được chưng như: quất, cam, dứa, … Tùy vào mỗi gia đình mà mâm ngũ quả cũng khác nhau, nhưng chung quy lại là sự mong cầu của gia chủ về năm mới. Cùng với đó là sự dân biếu cái loại trái cây thơm ngon lên ông bà tổ tiên vào những ngày tết, thể hiện lòng biết ơn và sự đoàn viên gia đình.

;